De kans dat vrouwen tijdens de zwangerschap of bevalling overlijden is sinds de helft van de twintigste eeuw meer dan tien keer zo klein geworden. De afname vond vooral plaats in de periode 1950-1970. Vanaf 2007 sterven minder dan tien vrouwen per jaar tijdens zwangerschap of bevalling. De kans om te overlijden tijdens zwangerschap of bevalling is hoger bij oudere vrouwen. Dit maakt het CBS vandaag bekend.
Sterke afname sterfte vrouwen rondom zwangerschap of bevalling
In 1950 overleden 241 vrouwen tijdens de zwangerschap of rondom de bevalling, ofwel 105 per 100 duizend levendgeboren kinderen. Tot begin jaren 70 is dit aantal fors gedaald, onder andere door verbeterde prenatale zorg, verloskundige zorg en kraamzorg, maar ook door de invoering van de (orale) anticonceptie. Vanaf de jaren 70 ligt dit aandeel jaarlijks op minder dan 14 per 100 duizend levendgeborenen. Sinds 2007 is dit aandeel zelfs onder de 5 per 100 duizend gebleven. Dat komt neer op minder dan 10 vrouwen per jaar die sterven tijdens de zwangerschap of bevalling.
Sterfgevallen onder vrouwen tijdens de zwangerschap of bevalling
Oudere vrouwen hebben grotere kans op sterven tijdens zwangerschap of bevalling
Om meer informatie te kunnen geven over leeftijd, herkomst en doodsoorzaak is een periode van 15 jaar onderzocht. In de periode 1998-2012overleden 182 vrouwen tijdens de zwangerschap of rondom de bevalling. Zij waren gemiddeld 31,9 jaar oud toen zij stierven. De jongste was18 jaar, de oudste 50 jaar. Vanaf 35 jaar is deze kans op sterfte hoger dan bij vrouwen tot en met 34 jaar. Bij vrouwen tot en met 34 jaaroverleden 5,2 vrouwen per 100 duizend levendgeboren kinderen, terwijl dit bij vrouwen van 35 tot 40 jaarop 10,7 vrouwen per 100 duizend levendgeboren kinderenuitkwam. Absoluut gezien ging het in de onderzochte periode om 53 vrouwen van 35 tot 40 jaar.
Sterfgevallen onder vrouwen tijdens de zwangerschap of bevalling naar leeftijd, 1998-2012
Grotere kans niet-westerse allochtone vrouwen
Tweederde van de 182 overleden vrouwen had een Nederlandse herkomst. Onder hen was de sterfte 5,4 per 100 duizend levend geborenkinderen. Onder niet-westerse allochtone vrouwen is de sterfte rondom zwangerschap of bevalling met 11,5 per 100 duizendlevendgeborenen een stuk hoger. Hier kunnen veel factoren een rol spelen, zoals taalproblemen die wellicht het gebruik van zorg rond zwangerschap en bevalling kunnen beïnvloeden. Verder kan meespelen dat bepaalde gezondheidsproblemen vaker voorkomen onder niet-westerse allochtonen, zoals erfelijke bloedarmoede, diabetes en een verhoogde bloeddruk.
Hoge bloeddruk een belangrijke oorzaak, maar neemt af
De belangrijkste oorzaken van sterfte rondom de zwangerschap of bevalling over de gehele periode 1998-2012 waren hoge bloeddruk (59 overledenen), complicaties tijdens het kraambed (32) en reeds bestaande ziekten die de zwangerschap, bevalling en kraambed compliceerden (29). De sterfte door hoge bloeddruk is echter sterk afgenomen tussen 1998 en 2012. Als alleen gekeken wordt naar de laatste vijf jaar dan zijn complicaties bij bevalling of kraambed de meest voorkomende doodsoorzaken.
Verdeling absolute aantal sterfgevallen rondom zwangerschap of bevalling naar doodsoorzaak
Bronnen:
- StatLine, Doodsoorzaken; korte lijst (belangrijke doodsoorzaken), leeftijd, geslacht
- StatLine: Doodsoorzaken; uitgebreide lijst, leeftijd en geslacht
- StatLine: Geboorte naar diverse kenmerken